Rahim Sarkması (Uterin Desensus, Prolapsus, Sistosel, Rectosel, Enterosel)
Halk arasında rahim sarkması olarak bilinen pelvik organ sarkması oldukça sıktır. Pelvik organlardan birinin veya daha çoğunun bulundukları pozisyondan daha aşağıya kaymasına “pelvik organ sarkması” denmektedir.
Pelvis karnın alt kısmı ve kalça kemikleri arasında kalan alandır ve vajina , rahim (uterus), idrar torbası,idrar yolu (uretra dediğimiz idrarın dışarı atıldığı kısım) ve rektumu kapsar.Bu organlar kaslar,bağlar ve bağ dokusu ile oldukları yerde durmaktadırlar.Bu destek dokular özellikle doğumlardan sonra gevşeyebilir veya yırtılabilir böylece bu organlar pelvisin alt kısımlarına doğru düşerler. Ayrıca menapoz, şişmanlık ve yaşlanma da bu durumu hızlandırmaktadır.
Uterus ve vajina sarkması
Uterus vajinanın alt kısımlarına doğru sarkarsa uterus sarkması oluşur. Hafif bir sarkma göz ardı edilebilir ama uterus bu seviyelerden daha aşağıya rahim ağzı (cervix) vajinanın dış açıklığına kadar inebilir.Bu durumda vajinanızın içinde doluluk hissi,cinsel ilişki veya tampon kullanımında rahatsızlık ve bel ağrısı hissedebilirsiniz. Daha önceden rahim ameliyatı olup (histerektomi) rahmi alınan hastaların bazılarında vajinanın üst kısmı vajinanın alt kısmına sarkabilir.
Vajina ön duvarının sarkması;
Bu sarkmaya “sistosel” denmektedir. Vajinanın ön duvarı idrar torbasını destekler ve böyle bir sarkmada idrar torbası fonksiyonları da etkilenebilmektedir. İdrarı salan kas kontrolu etkin çalışmaz ve bazen idrar yapmanın başlaması zorlaşır,idrar torbası tam boşaltılamaz veya öksürme,hapşırma,gülme veya egzersizle idrar kaçırma ortaya çıkar.
Vajina arka duvarının sarkması;
Vajina arka duvarı rektumun önünde uzanır.Rektum dışkının biriktiği en son barsak parçasıdır.Eğer vajina arka duvarı desteği azalınca vajina açıklığından dışarı doğru rektum balon gibi şişer.Bu duruma “rektosel” denmektedir.Bu durum dışkılamayı zorlaştırır.bu balonlaşmış rektumun içeri doğru bastırılması ile kişi rahatlamaya çalışır.
Tedavi ;
Jinekolojik muayene ile bu sarkma teşhis edilir .Ancak bu sarkma var olsa bile her zaman kişide bir yakınma yapmayabilir. Eğer rahatsız edici bir yakınma yoksa tedavi de gereksizdir. Sarkmanın daha da ilerlemesini engellemek için kabız kalmaktan kaçınmak, ağır taşımamak, çok kilolu olmamakta yarar vardır.Kegel egzersizleri ile pelvis kaslarını güçlendirilmesi de çok faydalıdır. Bazı hastalar için (özellikle sarkması olup ameliyattan kaçınan veya ameliyatı riskli yaşlılarda) pesser denilen vajina içine konarak pelvik organlar destek olan, takıp çıkarılabilen silikon materyeller de çok faydalı olabilmektedir.
Cerrahi girişimler ise sarkan organları eski yerine çekerek tespit etmeye yarar ve son derece başarılı olmaktadır .Bu alanda pek çok cerrahi işlem ve yöntem söz konusudur.Bu nedenle eğer cerrahi bir işlem önerildiyse yöntemi, faydalarını ve riskleri anlamak da sonsuz yarar vardır. İhtiyac olunan bilgiye sahip olmak tedaviye karar vermede anahtar rol oynayacaktır.